बडिगाड गाउँपालिका : प्राकृतिक सौन्दर्य, सांस्कृतिक सम्पदा र सम्भावनाको गाउँ

गण्डकी प्रदेशको बागलुङ जिल्लामा पर्ने बडिगाड गाउँपालिका अहिले विकास, संस्कृति र पर्यटनका दृष्टिले ध्यानाकर्षणमा आएको गाउँपालिका हो। सुन्दर पहाड, हरियाली खेतबारी, मेहनती जनजीवन र परम्परागत संस्कृतिले यो गाउँपालिकालाई विशेष बनाएको छ।

भौगोलिक र प्रशासनिक परिचय

बडिगाड गाउँपालिका बागलुङ जिल्लाको दक्षिण–पश्चिम भागमा अवस्थित छ। यसको कुल क्षेत्रफल करिब १७८.६८ वर्ग किलोमिटर छ र हाल करिब २८ हजार ८ सय ३९ जनसंख्या बसोबास गर्छन्।

यो गाउँपालिका दगातुण्डाँडा, सिसाखानी, जलजला, ग्वालीचौर, भीमगिठे, रणसिंहकिटेनी र दर्लिङ गाउँ विकास समितिहरू मिलाएर बनेको हो। गाउँपालिकाको प्रशासनिक केन्द्र खारबजार हो, जुन बागलुङ र गुल्मीको सीमामा अवस्थित छ।

हाल बडिगाड गाउँपालिका १० वटा वडा (वडा नं. १ देखि १०) मा विभाजित छ। गाउँपालिकाको अध्यक्ष गण्डकी थापा अधिकारी र उपाध्यक्ष भिमसेन वन छन्।

आर्थिक जीवन र मुख्य पेसा

यहाँका अधिकांश मानिसहरूको मुख्य पेसा कृषि र पशुपालन हो। खेतमा मकै, धान, कोदो, आलु, तरकारी र फलफूलको उत्पादन हुन्छ। धेरै युवाहरू वैदेशिक रोजगारीमा छन्, जसको आम्दानीले स्थानीय अर्थतन्त्रमा योगदान पुर्‍याएको छ।

स्थानीय बजारहरू — जस्तै खौलार बजार, खरबाङ बजार, खारबजार, भीमगिठे, — व्यापारका केन्द्र बनेका छन्।

प्राकृतिक सौन्दर्य र पर्यटन

बडिगाडको भूगोल निकै आकर्षक छ। उत्तरतिरका डाँडा र दक्षिणतिरको बडिगाड खोला मिलेर यहाँ सुन्दर दृश्य दिन्छन्।

पर्यटनका दृष्टिले पौंदी, खारबजार र आसपासका धार्मिक स्थलहरू, पुराना मन्दिर र मेलाहरू निकै सम्भावनायुक्त छन्। यहाँका गाउँहरू अहिले आन्तरिक पर्यटनका नयाँ गन्तव्य बन्दैछन्।

सांस्कृतिक सम्पदा र न्वागी मेला

बडिगाडको सांस्कृतिक पहिचान भनेको पौँदी न्वागी मेला हो। यो मेला हरेक वर्ष कार्तिक/मंसिर महिनामा खारबजार क्षेत्रमा आयोजना हुन्छ।

“न्वागी” भन्नाले नयाँ धान खानको अनुष्ठान हो। बिहान शुभ सायितमा नयाँ धान, दही र फलफूल मिसाएर देवतालाई अर्पण गरिन्छ र त्यसपछि मात्रै नयाँ अन्न खाने चलन छ।

यस मेलामा सांस्कृतिक कार्यक्रम, नाचगान, खेलकुद, व्यापारिक स्टलहरू र स्थानीय खानाका परिकारहरू पाइन्छन्। बागलुङ, गुल्मी र आसपासका हजारौँ मानिस यहाँ भेला हुन्छन्। यसले स्थानीय अर्थतन्त्र र एकता दुवै मजबुत बनाएको छ।

शिक्षा, स्वास्थ्य र पूर्वाधार

बडिगाडमा आधारभूत विद्यालयदेखि माध्यमिक तहसम्मका विद्यालयहरू रहेका छन्। केही ठाउँमा सामुदायिक कलेज पनि सञ्चालनमा छन्।

स्वास्थ्यका दृष्टिले गाउँपालिकामा स्वास्थ्यचौकीहरू सञ्चालनमा छन् र नियमित स्वास्थ्य सेवा पाइन्छ। सडक र बिजुली विस्तार भइरहेका छन्, यद्यपि टाढा टाढाका बस्तीमा अझै पहुँच चुनौती छ।

विकासका अवसर र चुनौती

बडिगाडले पछिल्ला वर्षहरूमा सडक, खानेपानी, शिक्षा र सामाजिक सुरक्षामा उल्लेखनीय प्रगति गरेको छ। तर अझै पनि स्रोत र बजेटको कमी, कठिन भौगोलिक भूभाग र रोजगारीका अवसर अभावजस्ता चुनौतीहरू छन्।

यदि कृषि, पर्यटन र स्थानीय उद्यममा लगानी बढाइयो भने बडिगाड गण्डकी प्रदेशकै एक सफल गाउँपालिका बन्न सक्छ।

निष्कर्ष

बडिगाड गाउँपालिका प्राकृतिक, सांस्कृतिक र मानवीय सम्पदाले भरिपूर्ण क्षेत्र हो। यहाँका मेहनती जनता, समृद्ध परम्परा र विकासप्रति प्रतिबद्ध नेतृत्वले यस क्षेत्रको भविष्य उज्यालो देखिन्छ।

यो गाउँपालिका साँच्चै “सुन्दर र सम्भावनाको भूमि” हो — जहाँ परम्परा र आधुनिकता सँगसँगै अघि बढिरहेका छन्।